گچکاری روی هبلکس
بلوک‌های هبلکس، با ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود از جمله ساختار متخلخل و جذب آب بالا، چالش‌ها و فرصت‌های جدیدی را در فرایند گچکاری ایجاد کرده‌اند. موفقیت در اجرای گچکاری روی این نوع مصالح، بیش از هر چیز به شناخت صحیح ویژگی‌های بلوک هبلکس و به‌کارگیری تکنیک‌های مناسب بستگی دارد.
آماده‌سازی سطح هبلکس برای گچکاری روی هبلکس
اجرای موفقیت‌آمیز گچکاری بر روی سطوح بنایی، نیازمند زیرسازی مناسب و یکنواخت است. این نیاز به زیرسازی، در مورد بلوک‌های هبلکس که جذب آب بالایی دارند و سطحشان نسبتاً صاف است، اهمیت مضاعفی پیدا می‌کند. نتیجه آماده‌سازی ضعیف سطح هبلکس، ممکن است به شکل طبله کردن و پوسته‌شدن گچ نمایان شود و در درازمدت، زمینه را برای رشد کپک فراهم سازد. ازاین‌رو، صرف زمان و دقت کافی برای آماده‌سازی این سطوح، نه‌تنها به زیبایی و کیفیت نهایی کار می‌افزاید، بلکه از تحمیل هزینه‌های اضافی برای ترمیم و بازسازی در آینده جلوگیری می‌کند.
مراحل تمیزکاری و آماده‌سازی
آماده‌سازی بلوک هبلکس برای گچکاری با تمیزکردن کامل سطح آغاز می‌شود. هرگونه گردوغبار، خرده‌های بلوک یا آلودگی‌های دیگر باید پیش از شروع کار با گچ، پاک شوند. استفاده از برس‌های مویی یا پلاستیکی برای پاک‌سازی سطوح و سپس تمیزکردن با یک جریان هوا، به بهترین شکل سطح را برای پذیرش لایه گچ آماده می‌کند.
بتونه‌کاری و درزگیری بلوک هبلکس
بلوک‌های هبلکس به دلیل ساختار متخلخل خود، می‌توانند رطوبت گچ را به‌سرعت جذب کنند که این امر منجر به ترک‌خوردگی می‌شود. درزگیری دقیق با مواد انعطاف‌پذیر و بتونه‌کشی مناسب، این مشکل را حل کرده و اتصال محکم و یکنواختی بین دیوار هبلکس و لایه گچ ایجاد می‌کند. این اقدام، ضامن پایداری پوشش گچ است.
ملاط مناسب گچکاری روی هبلکس چیست؟
ترکیب مواد تشکیل‌دهنده ملاط برای گچکاری روی هبلکس باید بادقت انتخاب شود. نسبت سیمان به ماسه، نوع سیمان و اندازه دانه‌بندی ماسه همگی بر عملکرد نهایی ملاط تأثیرگذارند. دانه‌بندی بسیار درشت ماسه در ترکیب ملاط یک عامل محدودکننده برای کارایی و چسبندگی آن محسوب می‌شود. به همین ترتیب، نسبت نامناسب سیمان می‌تواند خطر شکنندگی یا ضعف عملکردی ملاط را به‌شدت افزایش دهد. به همین جهت، لازم است که فرمولاسیون ملاط مورد استفاده، سازگاری کاملی با جنبه‌های فیزیکی و شیمیایی هبلکس داشته باشد.
تفاوت ملاط گچ معمولی و ملاط مخصوص هبلکس
بلوک‌های هبلکس به دلیل ساختار متخلخل، جذب آب بالایی دارند. ملاط گچ معمولی به‌سرعت آب خود را ازدست‌داده و این موضوع می‌تواند منجر به ترک‌خوردگی و کاهش چسبندگی به سطح هبلکس شود. اما ملاط مخصوص هبلکس برای گچکاری روی هبلکس، به دلیل وجود افزودنی‌های پلیمری در ترکیب خود، هم در نگهداری رطوبت موفق‌تر است و هم فرایند خشک‌شدن آن کندتر صورت می‌گیرد. این ویژگی باعث ایجاد پیوند قوی‌تر و انعطاف‌پذیرتر بین ملاط و بلوک هبلکس می‌شود که مقاومت گچکاری نهایی را در برابر تنش‌ها و نشست‌های احتمالی سازه افزایش می‌دهد.
برای استفاده از ملاط مخصوص هبلکس برای گچکاری روی هبلکس ، کافیست پودر آماده آن را با آب مخلوط کنید؛ به همین سادگی آماده می‌شود. این ملاط باتوجه‌به چسبندگی عالی و کارایی مطلوب خود، به شما امکان می‌دهد گچکاری را با سرعت بیشتر و در قالب یک یا دو لایه‌ی نازک انجام دهید. اگرچه گچ معمولی پس از خشک‌شدن سخت می‌شود، اما در برابر رطوبت و سیکل‌های یخبندان و ذوب مقاومت کمی دارد و به‌مرورزمان دچار فرسایش می‌شود. ملاط مخصوص هبلکس به دلیل وجود مواد پلیمری، مقاومت بیشتری در برابر رطوبت و شرایط محیطی نامساعد از خود نشان می‌دهد.
ترکیبات ملاط گچکاری روی هبلکس
باوجوداینکه فرمولاسیون دقیق این ملاط ممکن است در بین تولیدکنندگان گوناگون متفاوت باشد، اما اجزای پایه و عملکرد آن‌ها عموماً مشابه است.
گچ ساختمانی یا گچ سبک اصلاح‌شده
پایه اصلی ملاط، گچ است که گیرش اولیه و قابلیت کار با آن را فراهم می‌آورد. در صنایع گوناگون، استفاده از گچ سبک با دانه‌بندی ریز متداول است که به افزایش روانی ملاط و دستیابی به سطحی یکنواخت‌تر در پایان کار کمک می‌کند.
سیمان
سیمان به‌عنوان عامل اصلی اتصال و ایجاد استحکام در ملاط عمل می‌کند. با افزودن آب، فرایند هیدراتاسیون سیمان آغاز شده و منجر به سخت‌شدن ملاط و چسبندگی آن به سطح بلوک هبلکس می‌شود.
ماسه سیلیسی دانه‌بندی‌شده
بخش اعظم حجم ملاط را سنگدانه‌هایی بسیار ریز با دانه‌بندی معین تشکیل می‌دهند که عموماً قطرشان زیر ۱ میلی‌متر است. حضور این سنگدانه‌ها در ملاط، به ایجاد و افزایش قوام آن کمک می‌کند، از جمع‌شدگی و ترک‌خوردگی در حین فرایند خشک‌شدن جلوگیری می‌نماید و بستری مناسب با سطحی صاف برای اجرای پوشش‌های بعدی فراهم می‌آورد.
افزودنی‌های پلیمری و شیمیایی
علی‌رغم درصد کم پلیمرها در ترکیب ملاط، این مواد تأثیر بسزایی در ارتقا خواص آن دارند. پلیمرهایی مانند پلی‌وینیل‌استات (PVA) یا رزین‌های آکریلیک به ملاط اضافه می‌شوند تا چسبندگی آن به سطح هبلکس افزایش یابد، انعطاف‌پذیری لایه خشک‌شده بیشتر شود و مقاومت در برابر تنش‌های حرارتی و رطوبتی تقویت گردد.
مواد کنترل‌کننده گیرش
این ترکیبات که حاوی متیل سلولز، بنتونیت یا آهک هیدراته هستند، زمان‌گیرش ملاط را کنترل می‌کنند، اجرای یکنواخت و بدون عجله را ممکن می‌سازند و همچنین از جذب بیش از حد آب توسط بلوک جلوگیری می‌نمایند.
پرکننده‌ها و پیگمنت‌ها
ممکن است برای تنظیم وزن مخصوص، بهبود کارایی، کنترل زمان‌گیرش، یا ایجاد رنگ خاص در ملاط، از پرکننده‌های سبک مانند پرلیت یا ورمیکولیت و همچنین پیگمنت‌های معدنی استفاده شود.
نحوه اجرای گچکاری روی هبلکس
یکی از ملاحظات مهم در گچکاری روی بلوک هبلکس، پیشگیری از ایجاد ترک است. به دلیل ساختار متخلخل این نوع بلوک، باید سطح آن پیش از گچکاری به‌صورت کنترل‌شده مرطوب شود تا از جذب سریع آب و ضعف چسبندگی جلوگیری گردد. همچنین، استفاده از توری فایبرگلاس در نواحی حساس مانند محل اتصال دیوار به ستون یا تیر، درزهای اجرایی و اطراف بازشوها، به توزیع تنش‌ها و کاهش احتمال ترک‌خوردگی کمک می‌کند. ترکیب مناسب پودر گچ با آب و کنترل شرایط محیطی حین و پس از اجرا، در کیفیت نهایی تأثیرگذار است.
استفاده از لایه آستر یا ملاط پایه سیمانی
برای ایجاد بستر مناسب جهت گچکاری و کاهش جذب سریع آب توسط بلوک هبلکس، توصیه می‌شود پیش از اجرای گچ، یک‌لایه ملاط پایه سیمانی (معمولاً ترکیب ماسه، سیمان و چسب بتن یا افزودنی پلیمری) بر روی سطح اجرا شود. این لایه با ایجاد سطحی متراکم‌تر و چسبنده‌تر، باعث بهبود گیرایی گچ نهایی می‌شود و مقاومت سطح در برابر رطوبت را افزایش می‌دهد. ضخامت این لایه معمولاً بین ۱ تا ۲ سانتی‌متر بوده و سطح نهایی آن باید کمی زبر باقی بماند تا گچ به‌خوبی به آن بچسبد.
اجرای لایه اول گچ
این لایه باید باضخامت استاندارد، معمولاً در حدود ۲ سانتی‌متر و به شکل کاملاً یکنواخت بر روی سطح پهن شود. توجه به هم‌ترازی و شاقول بودن سطح در این مرحله بسیار مهم است و می‌توان با به‌کارگیری شمشه و تراز، از صحت آن اطمینان حاصل کرد تا سطح برای مراحل بعدی کار آماده شود.
نصب توری فایبرگلاس و کروم‌بندی
برای جلوگیری از ترک‌خوردگی در نواحی حساس مانند گوشه‌ها برای گچکاری روی هبلکس ، محل تقاطع دیوارها با سقف یا ستون‌ها و درزهای بلوک‌ها، می‌توان از توری فایبرگلاس استفاده کرد. محل قرارگیری این توری، لایه اول گچکاری است و پس از آن، با استفاده از گچ، کاملاً پوشش داده می‌شود. همچنین، به‌منظور داشتن سطحی کاملاً صاف و تراز، میخ و نخ یا نبشی‌های فلزی در فرایند کروم‌بندی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
اجرای لایه نهایی
پس از خشک‌شدن نسبی لایه اول گچ و تسطیح سطح، نوبت به اجرای لایه نهایی یا همان سفیدکاری می‌رسد. در این مرحله، از گچ مرغوب‌تر و دانه ریزتر استفاده می‌شود تا سطحی صاف و صیقلی به دست آید. باهدف ازبین‌بردن تمامی ناهمواری‌ها و موج‌ها و ایجاد سطحی کاملاً آماده برای نقاشی یا سایر پوشش‌های نهایی، پرداخت نهایی گچکاری با بهره‌گیری از ماله یا ابزارهای مخصوص صورت می‌گیرد.
عمل‌آوری و نگهداری پس از گچکاری
پس از اتمام گچکاریروی هبلکس ، برای کاهش احتمال ترک و افزایش مقاومت سطح، فرایند عمل‌آوری اجرا می‌شود. اگرچه گچ به مقدار زیادی رطوبت نیاز ندارد، اما در شرایط خشک‌شدن سریع (به‌ویژه در شرایط گرم و خشک یا وجود جریان باد)، می‌توان سطح را از طریق پاشیدن آرام آب یا پوشاندن با نایلون مرطوب، برای یک تا سه روز محافظت نمود.
نکات اجرایی مهم برای افزایش کیفیت گچکاری
توجه داشته باشید که در اجرای لایه‌های گچ نباید عجله کرد و لازم است زمان کافی برای گیرش و خشک‌شدن هر لایه در نظر گرفته شود؛ این موضوع در خصوص لایه آستر، اهمیت مضاعفی دارد. کنترل دقیق رطوبت محیط و دمای هوا در زمان گچکاری و خشک‌شدن، تأثیر بسزایی در کیفیت نهایی خواهد داشت؛ رطوبت بیش از حد یا خشکی ناگهانی می‌تواند به فرایند هیدراسیون گچ آسیب برساند.
برای مهار مؤثر تنش‌های ناشی از حرکت‌های جزئی سازه و جلوگیری از پدیدآمدن ترک‌های مویی، کاربرد مش فایبرگلاس یا رابیتس در محل‌های تلاقی بلوک‌های هبلکس با سازه‌های بتنی یا فلزی و همچنین پیرامون بازشوها (نظیر درب و پنجره) الزامی است. این اقدام باید بادقت و به‌صورت صحیح اجرا شود تا از ایجاد پل حرارتی یا ضعف سازه‌ای جلوگیری کند.
باهدف پیشگیری از ضخیم‌شدن بی‌رویه گچ و پیامدهای ناخوشایند آن نظیر ترک‌خوردگی، اجرای دقیق کرم‌بندی و صافکاری سطح قبل از آغاز گچکاری، بستری ایده‌آل برای اجرای هرچه بهتر گچ ایجاد می‌کند. برای‌آنکه سطح نهایی گچکاری مقاوم و بدون عیب باشد، لازم است که ضخامت لایه‌های گچ به‌صورت استاندارد رعایت شود و از هرگونه ضخامت افراطی، چه کمتر از حد و چه بیشتر از حد، خودداری گردد.
عدم اجرای صحیح بندکشی بین بلوک‌ها و پر کردن کامل آن‌ها پیش از گچکاری، می‌تواند منجر به نمایان‌شدن خطوط بندکشی و کاهش کیفیت نهایی سطح شود. استفاده از آب تمیز با سختی استاندارد در ترکیب با گچ نیز، نکته‌ای است که گاهی نادیده گرفته می‌شود اما می‌تواند بر خواص شیمیایی و فیزیکی گچ تأثیر منفی بگذارد. تهویه مناسب فضا در طول فرایند خشک‌شدن گچ، به خروج رطوبت کمک کرده و از ایجاد سفیدک یا قارچ جلوگیری می‌نماید.
The post گچکاری روی هبلکس appeared first on سیپورکس – شرکت سازه سبک آرسام.
آخرین دیدگاه‌ها