انواع پی ها و روش های ساخت آنها :
پی های سطحی:
پی هایی که در پایین ترین قسمت ساختمان و در مجاورت تراز زمین قرار می گیرند، پی های سطحی خوانده می شوند. این قبیل پی ها اغلب روی اولین لایه خاک با توان باربری مناسب موجود بعد از تراز زمین قرار می گیرند. پی های سطحی به صورت زیر دسته بندی می گردند:
۱- پی های منفرد
۲- پی های شبکه ای (مشبک)
۳- پی های گسترده
۴- پی های پلکانی
۵- پی های با قوس معکوس

بقیه در ادامه مطلب

۱- پی های منفرد:
پی هایی هستند که مساحت آنها در تراز پایه سازه افزایش ابعادی می یابد. این پی ها عموما بار یک دیوار یا ستون را تحمل نموده و گسترش ابعادی آنها زیر دیوار یا ستون مذکور با توجه به شدت بارهای وارده صورت می پذیرد.
در حالت کلی، شاید بتوان تمام پی هایی سطحی را نیز پی منفرد خطاب کرد. با این وجود آنها از نقطه نظر طراحی و ساخت، دارای کاربری ها وعناوین مختلفی می باشند. انواع مختلف پی های منفرد عبارتند از:
الف: پی دیواری:
ساده ترین و نیز نوع رایج پی های منفرد به شمار می آیند که شامل چند ردیف آجری بوده و معمولا ضخامت بالای دیوار نسبت به پایین به نصف تقلیل می یابد. در قسمت پایه ضخامت پی از هر طرف ۵ سانتیمتر افزایش می یابد. معمولا عمق هر ردیف آجرچینی برابر ۱۰ سانتی متر می باشد.
در برخی موارد ارتفاع ردیف آجرچینی تحتانی به ۲۰ سانتی متر افزایش می یابد. همچنین در مورد دیوار انبارها، ضخامت دیوار نسبت به دیوار آجری افزایش می یابد.
روش ساخت پی دیواری:
برای ساخت این نوع پی در ابتدا بستری از بتن مگر به ضخامت حداکثر ۱۵ سانتی متر ، به اندازه طول دیوار و عرضی حدود ۲۰ تا ۳۰ سانتی متر بیشتر از عرض آجرچینی فراهم می گردد.
تحت هیچ شرایطی ضخامت لایه بتنی نباید از میزان بیرون زدگی دیوار نسبت به پایه اش کمتر باشد. برای پی های واقع بر خاک سخت یا کوبیده شده می توان از ساخت بستر بتنی مذبور صرف نظر نمود. همچنین در صورت بتن ریزی قبل از اجرای اولین ردیف آجرچینی، بتن مذکور باید بخوبی کوبیده و عمل آوری گردد.
بررسی کارایی:
این نوع پی ارزانترین نوع پی های منفرد بوده و بطور وسیعی در ساختمان های معمولی بکر برده می شود.

ب: پی ستون های مصالح بنایی:
پی های منفردی هستند که بار یک ستون یا پایه تک از جنس آجر یا مصالح بنایی سنگی را تحمل می کنند. و در آنها معمولا درتمام جهات دیوار بیرون زدگی ۱۵ سانتی متری برای فونداسیون بتنی در نظر گرفته می شود.
ج: پی ستون بتنی:
در انواع مخالف شیبدار، پلکانی و … با توجه لحاظ کردن بیرون زدگی بتن پایه ساخته می شوند. برای مقابله به بارهای سنگین اقدام به مسلح سازی پایه بتنی توسط میلگردهای فولادی و در هر دو جهت می گردد. این نوع از پی ها همچنین برای تحمل بار مجموعه ای از چند ستون منفرد که بدلیل محدودیت فضایی امکان بیرون زدگی پی برای برخی از ستون ها مقدور نباشد بکار می روند.
شکل این پی های مرکب در مواردی که مقطع ستون ها یکسان بوده مستطیلی و در غیر این صورت ذوزنقه ای می باشد.
۲- پی های شبکه ای :
شبکه ای دارای یک یا چند شناژ رابط چوبی یا فولادی که فضای خالی بین آنها توسط بتن پر می گردد و به پی شبکه ای(مشبک) موسوم است. دلیل این نامگذاری شباهت بستر انجام کار در این گونه عملیات از لحاظ شکل به نوعی ازشکل ظاهری شبکه مانند می باشد. در این شیوه ساخت نیازی به حفاری عمیق نبوده و سطح مورد نیاز برای کاهش تنش ها و رسیدن به سطح تنش باربری ایمن خاک در زیر پایه سازه فراهم می گردد. هدف از ساخت این نوع رسیدن به حداکثر سطح افقی ممکن برای توزیع بار در تراز پایه سازه می باشد.
با توجه به نوع مصالح مصرفی این نوع پی به دو دسته زیر تقسیم بندی می گردد.
۲-۱- پی شبکه ای فولادی
۲-۲- پی شبکه ای چوبی (الواری)
که در ادامه مراحل ساخت هر کدام به اختصار بیان می گردد:
پی شبکه ای فولادی:
۱- برای ساخت پی شبکه ای فولادی ترانشه ای با عرض محاسبه شده مورد نظر و عمق حدودا ۹۰ سانتی متر الی ۵/۱ متری حفر می گردد و سپس کف این ترانشه کوبیده و رگلاژ می گردد.
۲- سپس روی آن بتن نظافتی با عیار پایین به ضخامت ۳۰ سانتی متر ریخته و بخوبی متراکم می گردد.
۳- سپس لایه دیگری از بتن با عیار بالاتر به ضخامت ۱۵ سانتی متر روی بتن قبلی ریخته و کوبیده می شود تا بدین وسیله بستر بتنی مناسبی برای ادامه کارایجاد گردد.
۴- بر روی این لایه بتنی آماده شده ردیف اول تیرهای فولادی I شکل با ابعاد طراحی شده و با فواصل معین قرار می گیرند. سپس فضای ما بین و اطراف این تیرهای فولادی با بتن پر می گردد.
۵- در صورت لزوم ردیف دیگری از تیرهای فولادی روی تیرهای ردیف اول قرار می گیرند.
۶- سپس تمامی فضای موجود توسط بتن پر می گردد. و سازه مورد نظر اعم از پایه، ستون ویا پایه فلزی روی این بستر ساخته می شود.

پی شبکه ای چوبی:
۱- تخته های چوبی با ضخامت ۵ الی ۸ سانتی متر در راستای یکدیگر بصورت طولی بر روی ترانشه ای که قبلا حفاری گردیده قرار داده می شوند.
۲- مجموع عرض تخته ها درحدود ۴۵ الی ۶۰ سانتی متر باید بیشتر از عرض سازه طراحی شده مورد نظر باشد.
۳- سپس بر روی این لایه تحتانی تخته های مستطیلی با ابعاد مناسب و فواصل آکس به آکس ۳۵ سانتی متری قرار داده می شود.
۴- سپس لایه فوقانی از تخته ها- که مانند لایه نخست دقیقا کنار یکدیگر قرار می گیرند- با ضخامت ۸ الی ۱۰ سانتی متری و با عرضی برابر با سازه طراحی شده قرار می گیرد.
۵- و نهایتا بر روی این زیرسازه الواری، سازه اصلی به شکل ستون چوبی و یا حتی دیوار با مصالح بنایی قرار می گیرد.