دسته بندی شرکت ها و زمینه فعالیت و وظایف آنها

به گزارش سایت مهندسی عمران ,دسته بندی شرکت ها و زمینه فعالیت و وظایف آنهاشرکت های پیمانکاریبه شرکت هایی گفته می شود که عهده دار اجرای کار از طرف سازمان، شخص یا منبعی با قیمت های معینی می شود و اجرای عملیات آن را بر عهده می گیرد. این شرکت ها می توانند با مالکیت یک یا چند نفر باشد، که به یکی از صورت های تشکیل شرکت، مانند شرکت سهامی، شرکت با مسئولیت محدود، شرکت تضامنی، شرکت مختلط سهامی، شرکت نسبی و یا شرکت تعاونی به وجود می آید.به هر ترتیب، پس از تشکیل شرکت، یک نفر از سهامداران به عنوان مدیرعامل شرکت انتخاب می شود و کلیه ی وظایف اداره ی امور شرکت و مدیریت اجرای پروژه را بر عهده می گیرد، با توجه به وظایفی که برای مدیر عامل شرکت وجود دارد لازم است که از امور تجارت، حقوق مالی، روابط کارگری و امور مهندسی و تولیدی و خلاصه مدیریت اطلاع کافی داشته باشد و قادر باشد در شرایط مختلف، روش های مناسبی برای اجرا و پیشبرد کارها، اجتناب نماید و در کارهای برآورد، برنامه ریزی ها، خرید، تدارکات، سازماندهی و کنترل کارها، آگاهی کامل داشته باشد.دسته بندی کارها و رشته های عملیات پیمانکار کلیه ی عملیات ساختمانی، تأسیساتی، تجهیزاتی بر حسب نوع و طبیعت کار به شرح زیر تقسیم می شوند:الف) رشته کارهای عمومی در راهسازی زیربنایی شهری (سیویل)شامل: زیرسازی و روسازی راه و خیابان، زیرسازی راه آهن، زیرسازی باند و محوطه فرودگاه، ابنیه فنی کار راه سازی، بند و سیل برگردان، تسطیح اراضی و کارهای مشابه، کانال، نهر، آبرسانی و زهکشی، شمع کوبی، دیوار ساحلی در حدود عملیات متعارف راهسازی و محوطه سازی بنادر.ب) رشته تأسیسات شهریشامل: آب یا گاز شهری، شبکه لوله کشی فاضلاب شهری، احداث تأسیسات آبگیری و تصفیه ی آب یا فاضلاب شهری ( همراه با عملیات ساختمانی مربوط)، ایستگاه های پمپاژ و کارهای مشابهج) رشته ابنیهشامل ساختمان مسکونی، اداری،ورزشی، آموزشی، بهداشتی، عمومی، انبارهایی با دهانه کوپک و متوسط، محوطه سازی های مربوطه و کارهای مشابه می باشد .د) رشته ابنیه سنگین فلزیشامل انبارهای دهانه ی بزرگ، آشیانه های فلزی و مخازن، اسکات های فلزی و پی های فلزی و کارهای مشابه می باشد.ه) رشته ابنیه سنگین بتنیشامل ساختمان بتنی با شیوه ی اجرای پیش ساخته و صنعتی درجا، اسکلت های بتنی بزرگ، پی های بتنی با دهانه های بزرگ و با شیوه اجرای پیش ساخته و یا درجا، منابع آب، سیلوها و سایر کارهای مشابه می باشد.و) رشته تأسیسات ابنیهشامل تأسیسات گرم کننده و سردکننده ابنیه، تأسیسات آب و فاضلاب و گاز و ابنیه و سرویس نگهداری این قبیل تأسیسات می باشد.ز) رشته برق ابنیهشامل تأسیسات برق ساختمان و محوطه سیستم تلفن ساختمان و سرویس و نگهداری این تأسیسات است.ح) رشته تجهیزات ابنیهشامل تجهیزات آشپزخانه، رختشوی خانه، سردخانه، تجهیزات بیمارستان، آزمایشگاه، رستوران، سلف سرویس و نگهداری این تجهیزات می باشد.ط)رشته تجهیزات آسانسورشامل کارهای مربوط به آسانسور، بالابرها، پله برقی، نقاله ها و سرویس و نگه داری آنها .ی) رشته های اختصاصیشامل کارهای تخصصی، تجهیزات کارخانه و سایر عملیات اختصاصی فرودگاه ها، صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، حفاری، سد سازی، انتقال نیرو شبکه های فشار قوی و موارد مشابهی که پیش خواهد آمد.پیمانکاران باید متناسب با اجرای کارهای رشته های مربوط انتخاب شوند.انواع موسسات پیمانکاری موسسات پیمانکاری به شش دسته تقسیم می شوند:۱-موسسات متعلق به فرددر این گونه موسسات، در واقع کلیه سرمایه موسسه به یک فرد وابسته است. رشد، توسعه و ظرفیت چنین موسساتی، محدود به تحرک مالی بوده و از نظر مقررات مالیاتی درآمد این گونه موسسات مشمول مالیات بر درآمد فرد می شود. این موسسات به طور معمول به ثبت نمی رسند، مگر اینکه فرد دیگری را به عنوان شریک انتخاب کنند.۲-شرکت های پیمانکاری ساختمانی_ تأسیساتی داخلی در بخش خصوصیاینگونه شرکت ها، دارای شخصیت حقوقی بوده و در برابر مقررات به یکی از صورت های زیر به ثبت می رسند و دارای رسمیت می باشند. چگونگی تشکیل اینگونه شرکت ها عبارتست از:شرکت های سهامی، شرکت با مسئولیت محدود، شرکت تضامنی، شرکت مختلط غیر سهامی، شرکت مختلط سهامی، شرکت نسبی، شرکت تعاونی.ثبت کلیه ی این شرکت ها، مطابق مقررات بر مبنای اساسنامه ی خاص که در آن موضوع و محل قانونی و سایر مشخصات شرکت ذکر شده است، الزامی بوده و هریک تابع مقررات و ویژگی های خاص خود است.صلاحیت فنی این شرکت ها برای اجرای طرح ها، از طریق تجارب فنی شرکت، تحصیلات شرکا، مستخدمین و امکانتات شرکت بررسی می شود.الف) شرکت سهامیطبق قانون تجارت، شرکت سهامی شرکتی است که برای امور تجاری تشکیل شده و سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آن ها است. ماهیت اینگونه شرکت ها، از شخصیت صاحبان سهام مجزا است و معمولأ سهام قابل انتقال هستند.شرکت های سهامی دو نوع هستند: شرکت سهامی عام و شرکت سهامی خاص.از مشخصات شرکت های سهامی خاص، این است که سرمایه آنها در هنگام تأسیس توسط موسسین، تأمین شده و حداقل سرمایه آن، توسط مقررات تعیین می شود.اما در شرکت های سهامی عام، موسسین می توانند قسمتی از سرمایه را، از طریق فروش سهام به عموم تأمین کنند.ب) شرکت با مسئولیت محدودشرکتی است که بین دو یا چند نفر، برای انجام امور تجاری تشکیل می شود و هر یک از شرکاء بدون اینکه سرمایه به سهام یا قطعاتی تقسیم شده باشد فقط تا میزان سرمایه خود شرکت، مسئول تعهدات خواهد بود. معمولأ در اینگونه شرکت ها، نیازی به واریز سرمایه به حساب خاص نیست و کافی است سرمایه توسط شرکا تعهد شود.ج) شرکت تضامنیشرکتی است که تحت اسم مخصوص برای امور تجاری بین دو یا چند نفر به وجود می آید. ولی مسئولیت شرکاء و تعهد آنها، محدود به اسم الشراکه آنان نیست بلکه هریک از شرکا در قبال کلیه تعهدات به طور کامل مسئول است و اگر دارایی شرکت برای تأمین قروض کافی نباشد، هریک از شرکاء مسئول پرداخت کلیه قروض است و هر قراری خلاف مطالب فوق بین شرکا در مقابل شخص ثالث بی اعتبار است.د) شرکت مختلط غیر سهامیشرکتی است با اسم مخصوص با انتشار سهام برای امور تجاری بین یک یا چند ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود تشکیل می شود.و) شرکت نسبیشرکتی است که با اسم مخصوص برای امور تجاری بین دو یا چند نفر تشکیل شده و هریک از شرکاء به نسبت سرمایه ای است که در شرکت گذاشته اند مسئولیت دارند.ز) شرکت تعاونیشرکتی است که معمولأ با سرمایه گذاری افرادی که مایل هستند با یکدیگر همکاری نمایند، تشکیل می شود و سهامداران باید خود به صورت تمام وقت در شرکت شاغل باشند.۳-گروه ( کنسرسیوم) شرکت های پیمانکاری داخلی متشکل از چند شرکت ایرانیگاهی اجرای یک طرح بزرگ به دلایل متعدد، بیش از توان یک شرکت است. بنابراین برای اجرای اینگونه طرح ها چند شرکت با تخصص های مختلف طبق موافقت نامه های خاص با هم همکاری می کنند.منظور از کنسرسیوم یا گروه شرکت های پیمانکاری، آن است که از مشارکت چند شرکت پیمانکار برای اجرای عملیات به طرح های بزرگ به وجود آمده و شرکت های تشکیل دهنده ی آن در عین حال به طور مستقل شخصیت حقوقی خود را حفظ نمایند. گروه شرکت های پیمانکاری در موافقت نامه ی تشکیل کنسرسیوم و نیز قرارداد فی ما بین خود و دستگاه های اجرایی، موضوع، حدود مسئولیت ها، اختیارات گروه و شرکت های تشکیل دهنده ی گروه را روشن می نماید.دستگاه های اجرایی، در صورتی از گروه شرکت های پیمانکاری استفاده می کنند که به تشخیص دستگاه اجرایی و تأیید وزارت برنامه و بودجه برای اجرای یک طرح عمرانی ( که از نظر کلی قابل تفکیک نیست)، همراهی چند شرکت پیمانکاری با تخصص های مختلف مورد نیاز باشد.۴-شرکت های پیمانکاری ساختمانی یا تأسیساتی دولتیاین شرکت ها، در بخش دولتی و وزارتخانه های مختلف یا نهادها، به صورت یک واحد مستقل طبق قانون تأسیس شده و یا از شرکت هایی هستند که به موجب احکام صادره از دادگاه ها، مالکیت آنها در اختیار دولت قرارگرفته باشد که قادر به انجام وظایف و مسئولیت هایی در بخش دولتی هستند که شرکت های پیمانکاری بخش خصوصی انجام می دهند. مثل شرکت های وابسته به بنیاد مستضعفان، بنیاد شهید و غیره.از ویژگی های این موسسات، غیر انتفاعی بودن و ذی نفع نبودن مدیران و مستخدمین به صورت ویژه، در درآمدهای اینگونه موسسات می باشد. در مواردی، آثار مثبت و در مواردی نیز آثار منفی آن مشهود است.۵-شرکت های پیمانکاری ساختمانی _ تأسیساتی خارجیدر موارد استثنایی که تعداد کمی از شرکت های داخلی، برای شرکت در مناقصات واجد شرایط باشند و  یا اینکه شرکت های داخلی فاق تخصص لازم باشند، با تشخیص دستگاه اجرایی و تأیید وزارت برنامه و بودجه ( یا مسئولین) از شرکت های خارجی استفاده می شود. این شرکت ها باید در کشور خود به ثبت رسیده و توسط سفارتخانه های ما تأیید شوند و قبل از عقد قرارداد شعبه خود را در ایران به ثبت برسانند.۶-کنسرسیوم شرکت های خارجیاین کنسرسیوم مشابه گروه شرکت های پیمانکاری ایران، از چند شرکت خارجی با تخصص های مختلف، تشکیل می شود. این شرکت ها ممکن است همگی از یک یا چند ملیت باشند. غالبأ اینگونه شرکت ها در مملکت ما سابقه ی خوبی ندارند.وظایف شرکت های پیمانکاریدر مجموع وظایف کلی پیمانکار را می توان به شرح ذیل خلاصه کرد:۱-بررسی و آنالیز کامل پیشنهاد قیمت، قبل از شرکت در مناقصه با در نظر گرفتن سود متناسب با سرمایه و پیش بینی لازم در مورد هرگونه مخاطره .۲-داشتن اطلاعات کافی از روش ها، مصالح، وسایل ساختمانی، تجهیزات و ماشین آلات .۳-برآورد دقیق بر اساس نقشه های موجود، فهارس بهاء و سوابق.۴-نظارت دقیق به کارها و عملیات اجرایی و به وجود آوردن کارآیی و راندمان زیاد با داشتن کار شایسته.۵-کنترل و نظارت دقیق بر مخارج خرید، حسابداری و امور مالی.۶-دارا بودن سیستمی برای ارایه گزارش هزینه های حقیقی و پیشرفت پروژه و مقایسه آن با آنچه که قبلا برآورد شده است.۷- دارا بودن سیستم مناسب انبارداری، نگه داری ابزار و وسائل و ماشین آلات. ۸-دارا بودن روابط خوب با کارگران، فروشندگان و سایر مقاطعه کاران وحسن رفتار.۹-در نظر گرفتن تناسب حجم کار با توجه به تشکیلات شرکت.۱۰-مدیریت و نظارت صحیح بر رعایت کلیه موارد یاد شده.۱۱-در اختیار داشتن تشکیلات مدیریت و نظارت صحیح که عملکرد مناسبی داشته باشد. مسئولیت های مختلف، باید به گروه های مختلف سپرده شود و بخش هایی که کلیه آنها زیر نظر مدیریت شرکت باشد به وجود آورد.بهترین این بخش ها عبارتند از :بخش مهندسی، بخش برآورد، بخش مهندسی کارگاه، بخش خرید و تدارکات، بخش امور مالی، بخش منشی گری و امور بایگانی، بخش روابط صنعتی، بخش حفاظت و ایمنی.